Wielowodzie występuje stosunkowo rzadko, rozpoznaje się je w 2% wszystkich ciąż. Nadmiar wód płodowych stanowi zagrożenie dla mamy i dziecka, dlatego kluczową rolę odgrywa wczesna diagnostyka. Sprawdź, skąd się bierze i jakie daje objawy.
Płyn owodniowy, zwany również wodami płodowymi, chroni dziecko przed urazami, wahaniami temperatury i hałasem, wspiera także jego prawidłowy rozwój. Początkowo za produkcję wód płodowych odpowiada owodnia, a w późniejszym czasie wydzielają je również płuca i nerki maluszka. Prawidłowy poziom płynu owodniowego minimalizuje ryzyko komplikacji porodowych.
Ilość płynu owodniowego określa się na podstawie USG połówkowego. Podczas badania lekarz ocenia też budowę zewnętrzną i wewnętrzną dziecka, dzięki czemu może określić jego płeć i wykryć ewentualne nieprawidłowości.
O wielowodziu mówimy wtedy, gdy ilość płynu owodniowego przekracza 2 l lub indeks AFI (wskaźnik określający ilość płynu owodniowego) przekracza 25. Zazwyczaj rozpoznaje się je w 3. trymestrze ciąży. Aby ustalić wartość wskaźnika AFI, należy zsumować ilość płynu owodniowego znajdującego się w 4 kieszeniach płynowych macicy.
Jeśli ilość wód płodowych wynosi poniżej 100 ml – AFI poniżej 5, stwierdza się małowodzie. Może ono prowadzić do wewnątrzmacicznego obumarcia płodu lub śmierci niemowlęcia w trakcie trwania porodu. Niekiedy przyczynia się do uszkodzeń neurologicznych, chorób układu sercowo-naczyniowego, zaburzeń oddychania czy wad układu moczowego w późniejszym czasie.
Jednym z objawów wielowodzia jest zbyt duży brzuch w stosunku do wieku ciąży. Staje się on bardzo napięty i kulisty. Przyszła mama może też odczuwać duszności i problemy z oddychaniem. Dodatkowo pojawiają się dolegliwości bólowe w okolicach krzyża i nerek. Niekiedy wielowodzie prowadzi do skąpomoczu i albuminurii, czyli występowania drobnocząstkowych białek (albumin) w moczu. Niepokój powinny też wzbudzić słabsze ruchy dziecka i nagły wzrost masy ciała bez widocznych obrzęków. Zbyt duża ilość wód płodowych sprawia, że maluszek jest bardziej ruchliwy, co utrudnia wysłuchanie tętna.
Jeśli ilość płynu owodniowego zwiększa się w ciągu kilku dni, mówimy o wielowodziu ostrym. Zazwyczaj występuje ono w 4.–6. miesiącu ciąży. Organizm matki ma mało czasu, aby przygotować się do dynamicznie zachodzących zmian. W takiej sytuacji wymagane jest szybkie postawienie diagnozy i wdrożenie leczenia. Jeśli ilość wód płodowych zwiększa się systematycznie, rozpoznaje się wielowodzie przewlekłe.
Aby skutecznie leczyć wielowodzie, najpierw należy ustalić jego przyczynę. Zwykle spowodowane jest ono wadą rozwojową dziecka, cukrzycą ciążową lub infekcją wewnątrzmaciczną. Może być ono również związane z chorobami nerek przyszłej mamy, konfliktem serologicznym, makrosomią płodu lub ciążą mnogą. Należy zaznaczyć, że w 60% przypadków mamy do czynienia z wielowodziem idiopatycznym, co oznacza, że nie ma ono konkretnej przyczyny.
Przyszłe mamy często zastanawiają się, jak kontrolować przyrost masy ciała. Warto wówczas skorzystać z kalkulatora wagi w ciąży. Wystarczy, że podamy swój wzrost, wagę przed ciążą, a także tydzień ciąży. Nieznaczne odchylenia od normy nie powinny wzbudzać niepokoju. W przypadku znaczących różnic ciężarna powinna skonsultować się z ginekologiem. Nieprawidłowości mogą wynikać z dużych obrzęków lub z cukrzycy ciążowej.
Nie ma leków na wielowodzie, w przypadku jego wykrycia ciężarna powinna znaleźć się pod opieką ginekologa. Prowadzenie ciąży warto pozostawić doświadczonym lekarzom, którzy doprowadzą do jej szczęśliwego zakończenia. Personel dysponuje najnowocześniejszym sprzętem diagnostycznym, a jeśli coś zaniepokoi przyszłą mamę, może się ona z nim skonsultować o dowolnej porze.
Przy wielowodziu konieczne są regularne pomiary obwodu brzucha i wysokości dna macicy. Oprócz tego ginekolog często wykonuje USG, aby ustalić aktualną ilość wód płodowych. Zaleca siteż oszczędzający tryb życia i regularne wizyty kontrolne. Jeśli istnieje ryzyko przedwczesnego porodu, lekarz może skierować ciężarną na amnioredukcję. Podczas zabiegu nakłuwa się powłoki brzuszne pod kontrolą USG, aby zredukować nadmiar płynu owodniowego. Wskazaniem do amniopunkcji są też ból brzucha i trudności w oddychaniu. Istnieje ryzyko, że po zabiegu znów pojawi się nadmiar płynu owodniowego. Ginekolog może również zdecydować o wcześniejszym zakończeniu ciąży.
Nadmiar wód płodowych może prowadzić do:
Wielowodzie zwiększa ryzyko wystąpienia krwotoku poporodowego, związanego z szybkim obkurczaniem się macicy.
Polityka cookiesStrona używa plików cookies. Dowiedz się więcej o celu ich używania i zmianie ustawień cookies w przeglądarce. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookies.
Rozumiem Więcej informacji
