O makrosomii płodu, inaczej hipertrofii, mówimy wtedy, gdy masa ciała dziecka jest nieadekwatna do wieku ciążowego. Z badań wynika, że dotyczy ona około 10% ciąż. Stwierdza się ją, gdy noworodek waży więcej niż 4 kg lub gdy jego masa ciała przekracza 90 centyli. Sprawdź, jak się rozpoznaje makrosomię i do czego może ona prowadzić.
Każde dziecko rozwija się w swoim tempie, w znacznej mierze zależy to od genów i czynników środowiskowych. Noworodek urodzony w 38.–42. tygodniu ciąży powinien ważyć 2500–4000 g. Aby stwierdzić, czy masa ciała dziecka jest adekwatna do wieku ciąży, często wykorzystuje się siatki centylowe. Jeśli mieści się ona między 10. a 90. percentylem, mówimy o noworodku eutroficznym. W przypadku gdy wynosi ona poniżej 10 percentyla, jest to noworodek hipotroficzny, a jeżeli przekracza 90 percentyl, wskazuje na noworodka hipertroficznego. Jeśli chcesz sprawdzić, czy prawidłowo przybierasz na wadze, skorzystaj z kalkulatora wagi w ciąży.
Wyróżniamy dwa rodzaje makrosomii płodu:
Pod względem wagi urodzeniowej dziecka wyróżniamy 3 typy makrosomii:
Makrosomia płodu zazwyczaj spowodowana jest cukrzycą ciążową, otyłością matki i nadciśnieniem tętniczym. Badania wykazują, że u kobiet z BMI powyżej 40 kg/m2 trzykrotnie wzrasta ryzyko wystąpienia hipertrofii.
Do czynników ryzyka zaliczamy też poród po terminie, wiek powyżej 35 lat, wielorództwo czy wcześniejszy poród dziecka z taką samą przypadłością. Makrosomii sprzyjają również: płeć męska noworodka, duży przyrost masy ciała w ciąży, a także zaburzenia natury genetycznej u maluszka, takie jak zespół Bectwitcha-Wiedemanna. Ryzyko hipertrofii wzrasta, gdy ciężarna choruje na zespół policystycznych jajników (PCOS) czy zespół Cushinga.
Ważną rolę odgrywa USG połówkowe, które wykonuje się w 18.–22. tygodniu ciąży. Podczas badania lekarz ocenia:
W ten sposób ginekolog może wykryć wady wrodzone u maluszka. Aby ustalić masę płodu, lekarz mierzy obwód główki i brzuszka, a także sprawdza długość kości udowej. Mogą one sugerować potencjalna makrosomię płodu w późniejszym okresie. Niekiedy makrosomię stwierdza się dopiero po narodzinach dziecka. Ważną rolę odgrywają też nieinwazyjne testy prenatalne, które pozwalają określić ryzyko chorób genetycznych.
Makrosomia jest niebezpieczna zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Może doprowadzić do:
U niektórych noworodków hipertrofia prowadzi do encefalopatii, czyli niedotlenienia okołoporodowego, które grozi upośledzeniem umysłowym, a nawet zgonem. Makrosomia zwiększa ryzyko wystąpienia nasilonej żółtaczki, zwichnięcia barku, złamania obojczyka, uszkodzenia nerwu twarzowego i zaburzeń oddychania. Należy zaznaczyć, że przyczynia się ona do rozwoju nadwagi, otyłości, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, insulinooporności w późniejszym wieku.
Jeśli przyszła mama zmaga się z cukrzycą, hipertrofia wewnątrzmaciczna może też wynikać z fetopatii cukrzycowej, czyli zespołu zaburzeń noworodkowych. Objawia się ona nadmierną masą ciała, zaczerwienioną skórą, nadmiernym owłosieniem głowy, przerostem mięśnia sercowego, a także niedojrzałością płuc i ośrodkowego układu nerwowego. Dodatkowo badania krwi wykazują obniżony poziom magnezu, wapnia i glukozy. Hipertrofia może spowodować wzrost bilirubiny we krwi.
Nie da się wyleczyć hipertrofii wewnątrzmacicznej, można natomiast zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia. Makrosomia płodu jest jednym ze wskazań do cesarskiego cięcia. W takiej sytuacji lekarz może również zdecydować o indukcji (wywołaniu) porodu. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko powikłań. Jeśli ginekolog stwierdzi makrosomię, nie można przeprowadzić porodu w wodzie. Nie należy również używać próżniociągu i kleszczy położniczych, aby nie doprowadzić do urazu okołoporodowego.
Makrosomia płodu może prowadzić do wielu powikłań, dlatego kluczową rolę odgrywa jej wczesne rozpoznanie. W ten sposób lekarz ginekolog zdecyduje, jaki sposób przyjścia dziecka na świat będzie najbezpieczniejszy. Nie można wyeliminować wszystkich czynników hipertrofii, ale ważna jest wczesna diagnostyka zaburzeń gospodarki węglowodanowej u przyszłej mamy i przestrzeganie przez nią zaleceń. Aby zminimalizować ryzyko makrosomii, należy wyrównać cukrzycę. Przyszła mama powinna zadbać o zbilansowaną dietę i codziennie mierzyć poziom glukozy we krwi.
Polityka cookiesStrona używa plików cookies. Dowiedz się więcej o celu ich używania i zmianie ustawień cookies w przeglądarce. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookies.
Rozumiem Więcej informacji
