Pierwsze skurcze porodowe powodują, że zaczynają kurczyć się mięśnie macicy. Po każdym z nich ich włókna stają się krótsze, a szyjka macicy rozszerza się coraz bardziej. Kiedy rozwarcie osiągnie 10 centymetrów, kończy się pierwszy etap porodu. Wówczas rozpoczynają się skurcze parte, których celem jest wypchnięcie płodu przez kanał rodny.
Skurcze porodowe rozpoczynają poród. W prawidłowych warunkach pojawiają się po 38 tygodniu ciąży, czyli wtedy, gdy płód jest już w pełni zdolny do przeżycia poza organizmem matki. Na początku ich celem jest rozwarcie szyjki macicy, natomiast w następnych etapach porodu wydalenie dziecka i łożyska.
Skurcze porodowe można rozpoznać po tym, że są regularne i cykliczne. Na początku ciężarna odczuwa je co 10 minut, a każdy z nich trwa mniej więcej 40 sekund. Z czasem czynność skurczowa macicy nasila się, dlatego skurcze pojawiają się coraz częściej. Zwykle dochodzi do tego, że obserwuje się je co 2 minuty.
Poza skurczami porodowymi kobieta może zauważyć u siebie inne oznaki porodu:
W miarę postępu pierwszego etapu porodu skurcze porodowe stają się coraz bardziej bolesne. Położna powinna przygotować kobietę na sposoby radzenia sobie z bólem na sali porodowej. Niekiedy dolegliwości bólowe są na tyle silne, że ciężarna decyduje się na znieczulenie farmakologiczne.
Niekiedy skurcze porodowe mogą zostać pomylone ze skurczami przepowiadającymi. Są to napięcia mięśni macicy, które występują u niektórych kobiet w III trymestrze ciąży. Mimo że są one dość silne, nie powodują rozpoczęcia się akcji porodowej. Od skurczów będących oznaką porodu różnią się tym, że są nieregularne, nie nasilają się z czasem i często ustępują po zmianie pozycji.
Dużą obawę wśród przyszłych mam budzi to, że po rozpoczęciu się akcji porodowej nie zdążą dotrzeć do placówki medycznej na czas. Kiedy zatem jechać do szpitala? Od momentu pojawienia się pierwszych skurczów porodowych do uzyskania pełnego rozwarcia szyjki macicy może minąć kilka, a nawet kilkanaście godzin. Dlatego, jeżeli kobieta nie obserwuje u siebie żadnych niepokojących objawów, powinna zgłosić się do szpitala, gdy skurcze porodowe będą pojawiały się co 7–10 minut.
Należy wcześniej pojechać do szpitala, gdy:
Trzeba pamiętać o zabraniu ze sobą dokumentu tożsamości oraz teczki z wynikami badań, które były przeprowadzane w ciąży. Na izbie przyjęć personel medyczny zbierze dokładny wywiad i wykona podstawowe badania. Będą także monitorowane przy pomocy kardiotokografii (KTG) skurcze i czynność serca płodu.
To, ile trwa poród, jest sprawą bardzo indywidualną. Przyjmuje się, że jest krótszy u kobiet, które urodziły już przynajmniej jedno dziecko. Należy jednak pamiętać, że poród składa się z kilku etapów, a ich łączny czas trwania wynosi często nawet dobę. Na postęp porodu ma wpływ kilka czynników:
Pierwszy etap porodu rozpoczynają skurcze porodowe, a kończy uzyskanie pełnego rozwarcia szyjki macicy. Ten okres porodu u kobiet, które rodzą po raz pierwszy, może trwać kilkanaście godzin, natomiast u wieloródek nieco krócej. W tym czasie bardzo ważne jest, aby pozostać w ruchu, jak najdłużej jest to możliwe oraz trenować prawidłowe oddychanie.
Drugi etap porodu rozpoczyna się pełnym rozwarciem szyjki macicy i kończy przejściem płodu przez kanał rodny. Cały ten proces nie powinien trwać dłużej niż 2 godziny (u ciężarnych ze znieczuleniem zewnątrzoponowych może wydłużyć się do 3 godzin). Trzeci okres porodu to wydalenie łożyska. Zajmuje to około pół godziny. Ostatni – czwarty okres porodu trwa dwie godziny i pacjentka jest wtedy zwykle obserwowana jeszcze na sali porodowej.
U kobiet, które rodzą po raz pierwszy, wydanie dziecka na świat zajmuje nawet 24 godziny. U wieloródek czas ten zwykle skraca się. W czasie porodu ważna jest współpraca z położną oraz właściwe oddychanie. Korzystanie z technik relaksacyjnych pozwoli złagodzić dolegliwości bólowe.
