Część badań w ciąży jest obowiązkowa i refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Inne traktuje się jak zalecane, a ich przeprowadzenie pozostawione jest do osobistej decyzji ciężarnej. O wszelkim postępowaniu i dalszym przebiegu ciąży decyduje lekarz. Wyniki badań mogą pomóc w zminimalizowaniu ryzyka wystąpienia powikłań w czasie porodu.
Wiele kobiet decyduje się na wykonanie badań, zanim dojdzie do zapłodnienia. Dzięki temu wiedzą, jakie mogą spotkać je potencjalne zagrożenia i mają pewność, że dzięki opiece medycznej ich ciąża będzie przebiegać prawidłowo. Jeśli z jakichś powodów nie wykonałaś podstawowych badań ginekologicznych, a test ciążowy pokazał dwie kreski, niezwłocznie umów się z ginekologiem i przygotuj się do pierwszych analiz. Badania należy wykonać do 10 tygodnia ciąży. Wtedy też powinna się odbyć pierwsza wizyta, na której masz szansę obejrzeć płód na ultrasonografie. Ciężarną czeka również cytologia i bakteriologia. Te dwa badania wykluczą lub potwierdzą obecność stanów zapalnych w szyjce macicy oraz pochwie. Przyszła mama powinna mieć też świadomość, że konieczne jest wykonanie następujących badań:
W pierwszym trymestrze kobieta powinna określić grupę krwi oraz czynnika Rh. Wiedza o tym jest niezbędna na wypadek, gdyby doszło do pojawienia się konfliktu serologicznego ze strony rodziców dziecka. Ciężarną kieruje się również na badanie stomatologiczne, ponieważ chore zęby mogą być przyczyną rozwoju stanów zapalnych. Kobietę informuje się też o możliwości wykonania badań prenatalnych, które określają lub wykluczają wady rozwojowe płodu.
Testy prenatalne są rekomandowane, jednak to do pacjentki należy decyzja o ich ostatecznym przeprowadzeniu. Kobieta może podjąć decyzję o rezygnacji z ich przeprowadzenia.
W drugim trymestrze ciąży lista badań się zmniejsza. Ciężarnej kontroluje się wagę i ciśnienie krwi, a także ponawia analizy laboratoryjne. Powinna ona wykonać:
Ważna w drugim trymestrze jest ultrasonografia i ocena budowy płodu. Lekarz wykonuje wtedy pomiar przezierności karkowej, którego nieprawidłowy wynik może być wskazaniem do skierowania kobiety na dalsze testy. Badania prenatalne w ciąży są nieobowiązkowe. Ich przeprowadzenie zależy od zgody rodziców.
W trzecim trymestrze ciąży ponawia się niemal te same badania laboratoryjne, co na jej początkowym etapie. Kobieta musi sprawdzić morfologię i przeprowadzić ogólne badanie moczu. Kontroli podlegają także choroby przenoszone drogą płciową, zwłaszcza HIV oraz kiła. Niezbędny jest także antygen wirusowego zapalenia wątroby typu B oraz posiew z pochwy. Ostatnie badanie jest testem w kierunku paciorkowców, których obecność w organizmie matki może stanowić zagrożenie dla dziecka w czasie porodu. Jeśli wynik wyjdzie pozytywny, ciężarnej należy podać antybiotyk. Lekarz może też zlecić ponowne badanie w kierunku toksoplazmozy, gdy poprzednie dwa wyszły ujemne.
Morfologię i ogólną analizę moczu trzeba powtórzyć tuż przed porodem. Ciężarna jest wtedy pod szczególną opieką położnej oraz ginekologa. Regularnie bada się u niej tętno płodu, aby wykluczyć potencjalne zagrożenia. Pierwsze badanie kardiotokograficzne (KTG) robi się około 38 tygodnia ciąży. Jest ono regularne do momentu porodu. Ponawia się je również w chwili wystąpienia czynności skurczowej macicy, zatem w trakcie rozwiązania.
Kobietom bardzo często zaleca się dodatkowe suplementy w okresie ciąży. Ich rodzaj zależy od stanu zdrowia i potrzeb matki. Najbardziej potrzebny jest kwas foliowy, lecz także inne witaminy i minerały. Jakiekolwiek leki czy suplementy powinny być przyjmowane za zgodą lekarza.
